Ανθολόγιο Σάμου

     Η επιβολή του ηγεμονικού καθεστώτος στη Σάμο και                  η τύχη των εξόριστων και των φυγάδων.   Με το πρωτόκολλο του Λονδίνου της 3 ης Φεβρουαρίου του 1830 η Σάμος, αν και λεύτερη, αποκλειόταν απ’ τα όρια του Ελληνικού κράτους και θα έμεινε τουρκική επαρχία. Ότι δεν μπόρεσε να κάμει το τούρκικο κανόνι επτά ολόκληρα χρόνια, το πέτυχε για μια στιγμή η πένα της διπλωματίας. Οι αγώνες, οι θυσίες, οι φόβοι και οι στερήσεις πήγαιναν όλα χαμένα. Ο Λυκούργος επανήλθε στη Σάμο, την ίδια εποχή ήρθε και κάποιος Γεντικλή – Μουσταφά λεγόμενος με φιρμάνι απ’ το σουλτάνο και ζήτησε υποταγή. Οι Σαμιώτες τον έδιωξαν και ξεκίνησαν ένα νέο αγώνα, ολομόναχοι αυτή τη φορά, εγκαταλελειμμένοι κι αβοήθητοι από παντού, όχι μόνο απέναντι στη Τουρκία αλλά και στις πανίσχυρες μεγάλες δυνάμεις, με σκοπό την ένωση με την Ελλάδα. Ο Καποδίστριας έβλεπε ότι δεν ήταν δυνατό ν’ αλλάξει η απόφαση των δυνάμεων, εκτός τούτου στα παράπονα των Τούρκων ότι δόθηκε στην Ελλάδα η Εύβοια, που δεν είχε επαν

                     Πως ο Γερομηνάς ξεγέλασε τον Αϊ-Νικόλα. . Ήταν απ’ τους καλούς νοικοκύρηδες του χωριού ο Γερομηνάς. Είχε το έχει του, είχε τα κτηματάκια του, τα ζωντανά του, το σπιτάκι του, ζούσε καλά με την κυρά του, παιδιά δεν του είχε δώσει ο Θεός. Τίμιος, δίκαιος και καλός χριστιανός ο Γερομηνάς, καημό το είχε να επισκεφτεί τους Αγίους τόπους, εκεί που περπάτησε κι ο Χριστός, να προσκυνήσει και να γίνει κι αυτός χατζής, «ο Χατζήμηνάς», όπως τόσοι και τόσοι άλλοι στο χωριό. Γροσάκι γροσάκι τα μάζευε για να καλύψει τα έξοδα του ταξιδιού. Επιτέλους το όνειρό του έγινε πραγματικότητα, πήγε, προσκύνησε, έγινε χατζής και δεν άργησε να βρει Μαραθοκαμπίτικο καϊκι   που είχε πουλήσει την πραμάτια του κι ερχόταν κατευθείαν στον Όρμο. Πολλά Μαραθοκαμπίτικα κυκλοφορούσαν τότε στη Μεσόγειο και τη Μαύρη θάλασσα.. Στο δρόμο τους έπιασε μεγάλη φουρτούνα, οι επικλήσεις και τα τάματα των επιβατών στον Αϊ-Νικόλα κι όχι μόνο, ήταν πολλά, στην απελπισία και το φόβο του κι ο Χατζημηνάς το

                    Οι γενναίοι του Μαραθοκάμπου. Απ’ το βιβλίο του Κ. Γ. Καμπούρη «Το χρονικό της Σάμου», τόμ. 3 ος σελ.176   Όλοι οι Σαμιώτες όλων των χωριών της Σάμου, χωρίς καμιά εξαίρεση, έκαμαν το καθήκον τους. Ίσως θα έπρεπε να εξαιρέσουμε απ’ τον κανόνα τους δυο αρχικαλικάντζαρους το Μανώλη Χατζηστεφανή της Χώρας και Δημήτρη Κώνστα του Μαραθοκάμπου, επειδή σ’ αυτούς   έστειλε ο Καπετάν Πασάς τα γράμματα να προτρέψουν τους φίλους τους να προσκυνήσουν. Όλοι όμως οι άλλοι όχι μόνο έμειναν ασάλευτοι και απτόητοι αλλά προσέφεραν και το αίμα τους και μερικοί μάλιστα και όλο το βιός τους. Μα το χορό της προσφοράς και της θυσίας   τον σέρνουν οι Μαραθοκαμπίτες. Εν τούτοις περιδιαβάζοντας όλο το Μαραθόκαμπο δεν είδα πουθενά στημένο ούτε άγαλμα ούτε ηρώο. Και τότε γεμάτος απορία γι’ αυτή την απουσία μνημείων, έκαμα την ερώτηση. Μα καλά εκτός του αγάλματος του Μαραθοκαμπίτη ήρωα, του Σταμάτη Γεωργιάδη, που όλοι οι Σάμιοι με περηφάνια προφέρουν το ένδοξο όνομά του Καπετάν Στα

Ποίημα θρήνος του Γ. Κλεάνθη του Τυρταίου     της Σάμου στη σύζυγό του Κλεοπάτρα.   Ο Γεώργιος   Διακογεωργίου, ο επονομαζόμενος Κλεάνθης ανήκε σε μια απ’ τις πρώτες οικογένειες του Καρλοβάσσου. Γεννήθηκε το 1800 και μορφώθηκε κοντά στο θείο του Λυκούργο Λογοθέτη. Κατά την επανάσταση πρόσφερε πολλά στη πατρίδα κι υπήρξε ο εθνικός ποιητής της Σάμου. Παντρεύτηκε την κόρη του Καπετάν Σταμάτη, την Κλεοπάτρα την οποία υπεραγαπούσε, που πέθανε εξόριστη στην Κάρυστο στη γέννα της, κι όταν εκείνος βρισκόταν στη Μύκονο. Το γεγονός αυτό τον συγκλόνισε και σε λίγα χρόνια, το Σεπτέμβρη του 1839 πέθανε κι αυτός από μαρασμό. Της έγραψε ένα ποίημα θρήνο το οποίο σας παραθέτω.       Κατεβαίνει ο ήλιος στη δύση και ο χειμώνας βογγάει βαρύς Τα πλεούμενα βρίσκουν λιμένα τα πουλιά κατοικιάζουν νωρίς.   Ο βοσκός χειμαδιάζει τ’ αρνάκια περιστέρι με ταίρι συζεί Τα τριγώνια ζευγάρι ζευγάρι κατοικιάζουν στους βράχους μαζί.   Και εγώ νυχτοπούλι θλιμμένο έρμος έρμα λαγκάδια γυ