Ανθολόγιο Σάμου

  Τα θαύματα της Παναγίας. Δυο φορές κατά την επανάσταση έσπασαν τα μούτρα τους κι έφυγαν ντροπιασμένοι και μ’ ανυπολόγιστες ζημιές οι Τούρκοι και οι Αιγύπτιοι του Ιμπραήμ, απ’ τον κόλπο του Μαραθοκάμπου, όταν προσπάθησαν ν’ αποβιβαστούν και να καταστρέψουν τη Σάμο. Δυο γεγονότα άγνωστα για τους πολλούς, που επισκιάστηκαν προφανώς από άλλα μεγαλύτερα και δεν τους δόθηκε η πρέπουσα ιστορική σημασία. Μετά το φιάσκο που έπαθε ο Χοσρέφ Πασάς, απ’ τους Σαμιώτες και τον Ελληνικό στόλο, στις 6 Αυγούστου του 1824, ο υπερόπτης Αιγύπτιος Ιμπραήμ πασάς που βρισκόταν με το στόλο του στην Αλικαρνασσό, το θεώρησε σαν αδυναμία των Τούρκων και πήρε την αλαζονική απόφαση να ξεμπερδέψει ο ίδιος με την Σάμο, πριν αποβιβαστεί στο Μοριά. Με έδρα την Κω περίμενε την κατάλληλη ευκαιρία, οι Σαμιώτες κι ο Ελληνικός στόλος όμως κατάλαβαν το σκοπό του κι ετοιμαζόταν να τον αντιμετωπίσουν. Το πρωί στις 8 του μήνα προσπάθησε με τέχνασμα να ξεγελάσει τον Ελληνικό στόλο, να τον απομακρύνει και ν’ απο...

                          Ο «διαολόπαπας» Παπαφλέσσας. Μια από τις πιο μεγάλες μορφές του Αγώνα   - κυρά δασκάλα μου – ήταν ο Παπαφλέσσας, όπως άλλωστε φάνηκε απ’ το τέλος του στο Μανιάκι. Πως είναι ο Δημήτρης Παπαμιχαήλ στην Ελληνική ταινία με τον ομώνυμο τίτλο; Καμιά σχέση. Το ακριβώς αντίθετο. Τον Παπαφλέσσα τον φώναζαν διαολόπαπα. Αν δεν ήταν αυτός, επανάσταση στο Μοριά δε θα είχε ξεσπάσει. Άλλωστε αυτή ήταν η αποστολή του. Η Φιλική Εταιρία τον είχε στείλει να ξεσηκώσει την Πελοπόννησο. Οι προεστοί τον έτρεμαν, πολλοί δεσποτάδες τον έπαιρναν στο κυνήγι, οι Τούρκοι τον είχαν επικηρύξει, ο ραγιάς τον φοβόταν μεν αλλά τον θαύμαζε κιόλας. Ο Παπαφλέσσας είναι αεικίνητος, έχει φοβερό λόγο και απεριόριστη πειστικότητα. Με όποιον μιλά τον πείθει. Λέει στο καθένα αυτά που θέλει να ακούσει. Στον κοσμάκη ότι θα πάρει χωράφια στην ελεύθερη Ελλάδα, στους κο...

                        Η αξία να είσαι Τούρκος.                    Τα ιστορικά ψέματα των Τούρκων εθνικιστών. Η διαστρέβλωση της ιστορίας ήταν πάντα ένα από τα μεγάλα όπλα των αυταρχικών καθεστώτων, σε όλα τα μήκη και πλάτη της υφηλίου, σε όλες τις περιόδους. Δε θα βρείτε πουθενά προσπάθεια βίαιης αλλαγής του παρόντος χωρίς αυτή να συνοδεύεται από επέμβαση στο παρελθόν. Η ιστορία ξαναγράφεται έτσι, ώστε το παρελθόν να αποτελεί μια ενότητα μ’ αυτά που προωθεί το καθεστώς στο παρόν. Η Οθωμανική αυτοκρατορία ήταν ένα υπόδειγμα πολυεθνικού κράτους. Καμιά εθνότητα δεν κυριαρχούσε, παρά τις περί του αντιθέτου αντιλήψεις μας. Υπήρχαν Τούρκοι, Έλληνες, Αρμένιοι, Κούρδοι, Βούλγαροι, Σέρβοι, Εβραίοι, Άραβες, Σύριοι, Αιγύπτιοι και δεκάδες άλλες εθνότητες. Τα μόνα που έπρεπε να αποδέχονται όλ...

              Η εαρινή ισημερία κι ο μύθος του Άδωνη.   Με την εαρινή ισημερία στις 21/3, που η μέρα αρχίζει να γίνεται πιο μεγάλη απ’ τη νύχτα, έρχεται και η Άνοιξη, που θα κρατήσει μέχρι το θερινό ηλιοστάσιο στις 21/6 και θα διαρκέσει 92 ημέρες και 20,2 ώρες. Κατά την αρχαιότητα πολλοί λαοί την ημερομηνία αυτή την είχαν ορίσει σαν πρωτοχρονιά τους και γινόταν μεγάλες γιορτές, στην Αθήνα γιορταζόταν ο θάνατος και η ανάσταση του Άδωνη. Ο Άδωνις, κατά την μυθολογία, ήταν ένας νέος με θεϊκή ομορφιά, τον οποίο ερωτεύτηκε η Αφροδίτη και θέλησε να τον κρατήσει για πάντα κοντά της. Δυστυχώς όμως, ο ωραίος αυτός νέος βρήκε τραγικό θάνατο κυνηγώντας ένα κάπρο τον οποίο έστειλε η Άρτεμις και κατ’ άλλους ο Άρης από ζήλια Απ’ τα δάκρυα της θεάς Αφροδίτης που αναμίχθηκαν με το αίμα του νεκρού Άδωνη φύτρωσαν οι παπαρούνες και τα τριαντάφυλλα έγιναν κατακόκκινα από άσπρα που ήταν μέχρι τότε. Κατά έναν άλλον μύθο ξ...

 Ο μυστηριώδης αριθμός Φ.                                                                                                             Ο Πυθαγόρας υποστηρίζει ότι αποτελεί μια απ’ τις κρυμμένες αρμονίες της φύσης. Ο Φειδίας κι ο Ικτίνος τον χρησιμοποιούν στην κατασκευή του Παρθενώνα κι ο Ντα Βίντσι στους   πίνακές του. Ο αριθμός αυτός χαρακτηρίζει όλους σχεδόν τους φυσικούς σχηματισμούς, απ’ τους πιο ελάχιστους, μέχρι τους μεγαλύτερους. Πρόκειται...

                                            Η ΦΡΥΝΗ Το πραγματικό της όνομα ήταν Μνησαρέτη και είχε γεννηθεί στις Θεσπιές, γύρω στο 371 π.Χ. Ήταν κόρη του πάμφτωχου Επικλή, οι φιλοδοξίες όμως της νεαρής την οδήγησαν στην Αθήνα, όπου έχτισε τη λαμπρή της καριέρα. Η Φρύνη ήταν μια απ’ τις διασημότερες, ίσως η πιο διάσημη, εταίρα της αρχαιότητας κι είχε συγκεντρώσει τόσα πλούτη, που προσφέρθηκε να χτίσει ξανά τα τείχη της Θήβας, που είχε καταστρέψει ο Μέγας Αλέξανδρος το 336 π.Χ. Το μόνο που ήθελε να γράψουν μία επιγραφή που θα έλεγε: «Καταστράφηκαν από τον Αλέξανδρο, επισκευάστηκαν από τη Φρύνη την εταίρα». Οι Θηβαίοι απέρριψαν την πρότασή της, από φόβο μήπως προσβάλουν τον Αλέξανδρο. Ξεκίνησε να εργάζεται ως αυλητρίδα, όταν έγινε εταίρα, άλλαξε το όνομά της σε Φρύν...

                               Η Κόμη της Βερενίκης. Με το όνομα αυτό υπάρχει ένας μικρός αστερισμός μεταξύ της Μεγάλης Άρκτου και του αστερισμού της παρθένου, «η κόμη (τα μαλλιά) της Βερενίκης. Με τον ίδιο τίτλο κυκλοφορεί και το βιβλίο του Γ. Γραμματικάκη, καθηγητή του Πανεπιστημίου Κρήτης στο οποίο ανασυνθέτει με τρόπο γλαφυρό τις σύγχρονες επιστημονικές απόψεις για τη γένεση του Σύμπαντος και την εμφάνιση της ζωής.    Η Βερενίκη ήταν κόρη του ηγεμόνα της Κυρήνης της Αφρικής, του Μάγα, ήταν   φημισμένη για την ομορφιά της και ιδιαίτερα για τα πλούσια και μακριά μαλλιά της. Παντρεύτηκε το 246 π.Χ. τον Έλληνα βασιλιά της Αιγύπτου, τον Πτολεμαίο τον Ευεργέτη, και λίγο μετά το γάμο τους ο Πτολεμαίος αναγκαστικά έφυγε για μια εκστρατεία στην Συρία. Λέγετε ότι ο βασιλιάς την εγκατέλειψε στο νυφικό κρεβάτι. ...

Η ΣΑΜΟΣ ΠΑΡΟΛΙΓΟΥ MONTE CARLO. Τη Σάμο με τις σπάνιες ομορφιές της, τη μεγάλη ποικιλία του πρασίνου που την σκεπάζει, τα τρεχάμενα γάργαρα νερά, τις πανέμορφες ακρογιαλιές με τη πεντακάθαρη θάλασσα και τα γραφικά νοικοκυρεμένα χωριά της, διάλεξαν οι ξένοι για να τη μετατρέψουν σε νησί του χαρτοπαιγνίου και της ρουλέτας. Γύρω στα 1900 ξένοι επενδυτές ζήτησαν απ’ την ηγεμονική τότε Κυβέρνηση, να τους επιτραπεί να δημιουργήσουν στη Σάμο καζίνο, τύπου Monte Carlo, που θα έφερνε στη Σάμο κέρδη, όπως ισχυριζόταν, γιατί θα ερχόταν στο νησί μεγιστάνες του πλούτου απ’ τη δύση και την ανατολή, το χρήμα θα έρρεε άφθονο και η Σάμος θα μετατρεπόταν σε γήινο παράδεισο. Η Σαμιακή εθνοσυνέλευση, δελεασμένη προφανώς απ’ τα κίνητρα αυτά, δέχθηκε την πρόταση κι εξέδωσε σχετικό ψήφισμα, πιστεύοντας ότι αυτό συνέφερε τη Σάμο. Την εποχή εκείνη όμως τα ήθη και τα έθιμα ήταν πολύ αυστηρά και πολύ διαφορετικά απ’ τα σημερινά, κι ο κόσμος πίστευε ότι μαζί με το χρήμα θα ερχόταν η διαφθορά, η...

Συνέχεια της προηγούμενης ανάρτησης. Απ’ το βιβλίο του Γ. Ζαφείρη «Η κατοχή και η εθνική αντίσταση στη Σάμο». «Από τον Πλάτανο συνδεθήκαμε με την Εαμική Οργάνωση Καρλοβάσου. Τότε μάθαμε τα καθέκαστα για την εγκληματική δράση των φασιστών στον Κέρκη. Πρώτα πρώτα, ξεκινώντας από το Καρλόβασι πήρανε μαζί τους ομήρους επίλεχτους πολίτες του Καρλοβάσου (Εμμ. Βλιάμο, Αριστ. Σιδηρουργό, Γιάννη Καλημέρη, Μανώλη Καλημέρη). Τους ανεβάσανε στη Λέκκα και τους δηλώσανε πως θα τους τουφεκίσουν. Στη Λέκκα συγκεντρώσανε το λαό στη πλατεία του χωριού. Εδώ πιάσανε τον παρτιζάνο Γιάννη Χατζηγιάννη και τον σύνδεσμο των ανταρτών Νικόλαο Ποντικάκη και τους εκτελέσανε επί τόπου. Μαζί τους εκτελέσανε και δυο Καστανιώτες, τον Δ. Κόχυλα και τον Μ. Γαλαθρή. Στη Καστανιά συγκεντρώσανε επίσης το λαό στη πλατεία. Με κατάλογο που τους είχαν δώσει οι προδότες του χωριού ξεχωρίσανε 17 παλικάρια – ήτανε σύνδεσμοι και εφεδρικοί ελασίτες – και τους τουφεκίσανε ομαδικά, παρακάτω από το χωριό. Στους ...