Ανθολόγιο Σάμου

                Η αμπελοκαλλιέργεια στη Σάμο                      Η ποικιλία άσπρο μοσχάτο. Απ’ τα βάθη της αρχαιότητας ήταν γνωστό το κρασί κι όπως φαίνεται οι προγονοί μας ήταν άριστοι οινοποιοί. Ονομαστά ήταν τότε μέχρι και τη Βυζαντινή περίοδο τα κρασιά της Λέσβου, ο αριούσιος οίνος της Χίου, ο πράμνειος της Ικαρίας, το περίφημο Γανίτικο, της Θράκης, και πολλά άλλα. Η Σάμος κατά την αρχαιότητα, αλλά και κατά την Βυζαντινή περίοδο ακόμα, δεν φημιζόταν για τα καλά κρασιά της. Ο Στράβωνας αναφέρει κατηγορηματικά ότι η Σάμος υστερούσε σε κρασιά: «έστι ουκ εύοινος καίπερ ευοινουσών των κύκλω νήσων και της ηπείρου» και   «περί μεν ούν οίνους ου πάνυ εύτυχεί η Σάμος», το ίδιο αναφέρει κι ο Απούλιος. Λόγος γίνεται μόνο για την «Σαμίαν άμπελον» και «Σαμίαν σταφυλή», που πιθανόν να επρόκειτο για κάποια αξ...

                                                    Η γέννηση του Πυθαγόρα. Στο βιβλίο του Γεωργίου Σακελαρίου, καθηγητή φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, «Πυθαγόρας ο διδάσκαλος των αιώνων» διαβάζουμε. «Προς εορτασμόν του γεγονότος της γεννήσεώς του (του Πυθαγόρα), Σίβυλαι και σοφοί εις Συνέδριον συνήλθον εκ πολλών χωρών και αστήρ νέος επεφάνη κατά την γέννησίν του. Κατά την παιδικήν του ηλικίαν ωραιότατον παιδίον προσέλκυε την προσοχήν και τον θαυμασμόν πάντων των Σαμίων με την μακράν και αιγλήεσσαν κόμην του. Η θεία δ’ εξ άλλου έμπνευσις, χρονολογουμένη παιδιόθεν, ηύξανε την φήμην του ως «Σαμίου κομήτου» και η μεγαλοφυΐα του ανεγνωρίσθη εις ηλικίαν 12 ετών υπό συνελεύσεως σοφών εν τω ναώ του Ποσειδώνος εις την Μυκάλην...

                                 Διόνυσος                                 ο θεός τα’ αμπελιού και του κρασιού   Κατά την μυθολογία το αμπέλι το έφεραν απ’ την Ασία, ο Διόνυσος ή Βάκχος και ο γιος του Οινοπίωνας, κι αυτοί δίδαξαν στους Έλληνες την καλλιέργειά του και την κατασκευή κρασιού. Ο Διόνυσος ήταν γιος του Δία και της Σέμέλης, κόρης του βασιλιά των Θηβών. Όταν η Σεμέλη, μετά από παρότρυνση της ζηλιάρας Ήρας, ζήτησε απ’ τον εραστή και πατέρα του παιδιού που περίμενε, τον Δία, να παρουσιαστεί μ’ όλο του το θεϊκό μεγαλείο, ο Δίας μη μπορώντας να την μεταπείσει, λύγισε και η θνητή Σεμέλη δεν άντεξε τις αστραπές και τους κεραυνούς που εκτινασσόταν απ’ τα χέρια το...

Η ελαιοκαλλιέργεια στη Σάμο.     Η ελιά ή ελαιόδενδρο ή λιόδεντρο, Olea e u ropa της οικογένειας Oleaceae, είναι αειθαλές καρποφόρο δένδρο της Μεσογειακής ζώνης, που η καλλιέργεια της στον Ελλαδικό χώρο χάνεται στα βάθη της Ιστορίας. Υ πήρξε το ιερό δένδρο της θεάς Αθηνάς, ήταν το σύμβολο της ειρήνης και για ένα στεφάνι ελιάς αγωνιζόταν οι αθλητές στους ολυμπιακούς αγώνες. Ο Όμηρος στην Ιλιάδα, αναφέρει τις πρώτες συστηματικές καλλιέργειες στην Ιωνία, όπου συμπεριλαμβανόταν και η Σάμος. Απ’ την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα είναι η πρώτη καλλιέργεια του νησιού κι ίσως η Σάμος να είναι μια απ’ τις πρώτες περιοχές που καλλιεργήθηκε συστηματικά, πριν ακόμα η καλλιέργειά της διαδοθεί και στην υπόλοιπη Ελλάδα. Η καλλιέργεια της ελιάς στη Σάμο φαίνεται να ήταν συνεχής και αδιάκοπη, πολλά απ’ τα υπάρχοντα παραδοσιακά δένδρα οπωσδήποτε προϋπήρχαν της ερήμωσης του νησιού (1476—1552), αφού το πάχος των κορμών τους, φανερώνει ότι κουβαλούν ηλικία πολλών δεκάδων αιώνων. Η ελιά «Εύα...

                 Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΜΙΑΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ. Κατά την Ιταλική κατοχή της Σάμου, πέντε Ιταλοί στρατιώτες κι ένας καραμπινιέρος μ’ ολόκληρο τον οπλισμό τους προσχώρησαν στους αντάρτες. Το γεγονός αυτό πολύ ανησύχησε την Ιταλική ηγεσία, γιατί το ποσοστό των αντιφασιστών στη μεραρχία ήταν πολύ μεγάλο, και φοβούμενη την τυχόν προσχώρηση και άλλων, κινητοποιήθηκε ο τρομοκρατικός μηχανισμός και οι λιποτάκτες, με συνοπτικές διαδικασίες, καταδικάστηκαν σε θάνατο. Κατά την προσωρινή απελευθέρωση της Σάμου, μετά, την προσχώρηση της Ιταλίας στους συμμάχους στις 8 Σεπτεμβρίου του 1943, το αρχηγείο των ανταρτών είχε την πληροφορία ότι κύκλοι του Ιταλικού στρατηγείου, σχεδίαζαν να συλλάβουν και να εκτελέσουν τους καταδικασμένους σε θάνατο συμπατριώτες τους. Για να τους προφυλάξουν οι αντάρτες τους έστειλαν στο λόχο φρουράς του Πλατάνου, όπου δεν υπήρχε κανένας κίνδυνος   με την εντολή να μείνουν μόνιμα εκεί σε ασφάλεια. ...

      Η αρπαγή του τούρκικου καταδρομικού απ’ το λιμάνι                                    του Κουσάντασι. Η Σάμος κατά την επανάσταση του 1821, είχε ν’ αντιμετωπίσει πολύ σοβαρά οικονομικά προβλήματα, διότι εκτός των εσωτερικών της δαπανών, είχε ν’ αντιμετωπίσει και τους μεγάλους φόρους που όριζε η κεντρική κυβέρνηση, που τη θεωρούσε απ’ τα πλουσιότερα μέρη της επαναστατημένης Ελλάδας. Μπροστά   σε μια τέτοια κατάσταση, με τα έξοδα να μεγαλώνουν υπέρμετρα, τα έσοδα να μειώνονται κι ο αριθμός των προσφύγων απ’ τη Μ. Ασία να μεγαλώνει, ο Λυκούργος για ν’ αποφύγει το αδιέξοδο, αποφάσισε την λαφυραγωγία των παραλίων της Μ. Ασίας. Οι πρώτες δοκιμές είχαν θαυμάσια αποτελέσματα κι αποφάσισαν να συστηματοποιήσουν το έργο, το οποίο ανέλαβαν οι χιλίαρχοι, οι οποίοι για τον σκοπό αυτόν ναυπήγησαν ειδικά κα...