Ανθολόγιο Σάμου

                                         Τζαμί στη Σάμο. Το οικονομικό έτος του 1911 ο προϋπολογισμός της τότε Ηγεμονίας της Σάμου έκλεισε με μεγάλο πλεόνασμα και ο τότε τουρκολάτρης ηγεμόνας Κοπάσης σκέφτηκε με το ποσό αυτό να ιδρύσει ένα τζαμί για να προσεύχονται οι τούρκοι στρατιώτες που βρισκόταν στο νησί. Οι στρατιώτες αυτοί βρισκόταν στη Σάμο παρά τις διατάξεις του καταστατικού χάρτη της Ηγεμονίας. Μόνιμη αξίωση των Σαμίων ήταν η αποχώρησή τους και δημιουργήθηκαν αιματηρά επεισόδια, με φόνους, και καταδίκες, ακόμα και σε θάνατο, όταν ο ίδιος ηγεμόνας το 1908 αύξησε χωρίς λόγο τον αριθμό τους.     Το θέμα το έφεραν και συζητήθηκε στην Σαμιακή βουλή κι ως συνήθως ακολούθησε η ψηφοφορία. Οι μισοί πληρεξούσιοι (βουλευτές), οι προσκείμενοι στον ηγεμόνα, που ήθελαν να ι...

     Η σπηλιά της σιδερένιας πόρτας στο Κέρκη. Στην ίδια ορθοπλαγιά της χαράδρας της Κιούρκας στο Κέρκη και σε απόσταση περί τα χίλια μέτρα νοτιοδυτικά της σπηλιάς που έζησε ο μεγάλος φιλόσοφος Πυθαγόρας, πάνω ακριβώς από το παλιοημερολογίτικο μοναστήρι, βρίσκεται η σπήλιά της Σιδερένιας πόρτας, που λίγοι την γνωρίζουν κι ελάχιστοι την έχουν επισκεφτεί. Βρίσκεται ψηλά στην ορθοπλαγιά και για να την επισκεφτεί κάποιος θα πρέπει εκτός των άλλων να έχει και αναρριχητικές ικανότητες, όσοι την επισκέφτηκαν όμως κάνουν λόγο για ένα καταπληκτικό σπήλαιο. Πολλές φορές σκέφτηκα να την επισκεφτώ κι εγώ, καμιά όμως δεν το αποφάσισα. Πολύ δύσκολη η ανάβαση. Πριν από καμιά τριανταπενταριά χρόνια ρώτησα κάποιο τσοπάνη που ζούσε στη περιοχή αν το είχε ποτέ επισκεφτεί και μου είπε ότι εδώ γέρασα αλλά ποτέ δεν ανέβηκα μέχρι επάνω, μου είπε ακόμα ότι πιο παλιά έβλεπε ένα καλόγερο   που ζούσαν εκεί και τον χειμώνα έβγαινε και λιαζόταν στα βράχια. Ο ασκητισμός κι ...

                  Η ίδρυση του Μαραθοκάμπου. Ο Μαραθόκαμπος βρίσκεται στο νοτιοδυτικό τμήμα της Σάμου, ξαπλωμένος στη νότια πλαγιά του Φτεριά αγναντεύοντας νότια τα Δωδεκάνησα σπαρμένα στο πέλαγος και νοτιοδυτικά τους Φούρνους Κορσεών. Εκτείνεται από βορά προς νότο μεταξύ των ισοϋψών των 200 και 300 μέτρων, με μέσο υψόμετρο περί τα 250. Έχει περιφέρεια 48,09 Km 2 , που αντιστοιχεί στο 10,07% της ολικής έκτασης της Σάμου, το μεγαλύτερο μέρος όμως είναι ορεινό βραχώδες και άγονο. Σήμερα μαζί με το Καρλόβασι αποτελούν τον ένα απ’ τους δυο δήμους του νησιού, τον Δήμο της δυτικής Σάμου, τον Δήμο Καρλοβάσου. Το πότε ακριβώς άρχισε να δημιουργείται το χωριό δεν είναι γνωστό. Ο Εμ. Κρητικίδης στη Τοπογραφία της Σάμου αναφέρει ότι άρχισε να χτίζεται το 1715 από κατοίκους που ήρθαν φυγάδες απ’ το Γύθειο ή Μαραθονήσιο, όταν οι Τούρκοι κατάκτησαν την Πελοπόννησο, απ’ όπου πήρε και το όνομα. Ο Αρχιεπ...

       Η τύχη των Ιταλών αιχμαλώτων της Σάμου. Με την αποχώρηση της Ιταλίας απ’ τη συμμαχία της Γερμανίας στις 8 Σεπτεμβρίου 1943 πολλές χιλιάδες Ιταλοί στρατιώτες στα νησιά και την ηπειρωτική Ελλάδα αιχμαλωτίστηκαν απ’ τους Γερμανούς. Στη Σάμο, που κατελήφθη τελευταία, στις 22 Νοεμβρίου του 1943, ένα μεγάλο μέρος του Ιταλικού στρατού της μεραρχίας Cuneo είχε φύγει στη Τουρκία μαζί με τον Αγγλικό, τον Ιερό λόχο και τους αντάρτες. Απ’ όσους εγκλωβίστηκαν πολλούς προστάτεψαν με κίνδυνο της ζωής τους οι πρώην κατακτημένοι απ’ αυτούς Σαμιώτες, άλλους φυγάδεψαν με βάρκες στη Τουρκία και άλλους αιχμαλώτισαν οι Γερμανοί. Δεν ήταν λίγοι απ’ αυτούς που μετά τον πόλεμο γύρισαν στη Σάμο για να ευχαριστήσουν τους προστάτες τους κι αρκετοί παντρεύτηκαν τις κοπέλες με τις οποίες είχαν δεσμό. Οι χίλιοι Ιταλοί φασίστες, οι φονιάδες της Καστανιάς, που είχαν στείλει ειδικά στη Σάμο για την καταδίωξη των ανταρτών, ήταν οι μόνοι που υποδέχτηκαν τους Γερμανούς στο Π...

Η ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΗΣ ΣΑΜΟΥ Μια μέρα όπου ο Θεός έπαιζε με τ’ αστέρια ένα αστέρι τούφυγε πο μέσα από τα χέρια. Κι ως αστραπή κατέβαινε μ’ ορμή κουτρουβαλούσε στο γαλανό μας πέλαγος το είδαν που βουλιούσε. Όλ’ οι αγγέλοι τρόμαξαν και τόνα στάλλο χέρι κτυπήσανε και φώναξαν, αχ κριμα στο αστέρι που έπεσε στα κύματα και τώρα δε θ’ αργήσει η μανιασμένη θάλασσα στους κόλπους της να σβήσει. Θεέ! Δεν είναι δυνατό να φέρεις το αστέρι, Αχ πριν να σβήσει, υψηλά στα λαμπερά μας μέρη; Ω! είναι κρίμα να χαθεί να σβήσει, είναι κρίμα ένα αστέρι σαν κι αυτό απ’ αγριεμένο κύμα. Σωπάστε, είπεν ο Θεός, και μη μου απιστήτε, αλλ’ όλοι κάτω στη γη για στρέψετε και δείτε. Κει που το αστέρι πόπεσε δε σβήστικε, δε χάθη, αλλά ακόμα πιο λαμπρό βγήκε από τα βάθη. Και θε να μένει αιώνια στα κύματα επάνω και ξακουσμένο ένα νησί μ’ αυτό εγώ θα κάμω στη δόξα, στην ανδρεία του ο κόσμος να σαστίσει και τύραννος το πόδι του ποτέ να μη πατήσει. Θα λάμπει πάντοτε στη γη κα...