Ο Κλήρος της Σάμου κατά την περίοδο της κατοχής.

    Ο Κλήρος της Σάμου κατά την περίοδο της κατοχής.

   Απ’ το βιβλίο της Θάλειας Ζαΐμη, «Ο ΙΠΠΟΚΡΆΤΗΣ ΖΑΙΜΗΣ ΚΑΙ Η ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ».  

   Πνευματικός συμπαραστάτης του Σαμιακού λαού, στην πάλη του για την εθνική του τιμή και αξιοπρέπεια και πολύτιμος βοηθός του ΕΑΜ στο σκληρό καθημερινό του αγώνα, υψώθηκε ο κλήρος της Σάμου. Η στάση του – με μερικές μόνο εξαιρέσεις – υπήρξε αποφασιστικά και υπέροχα ΕΑΜική. Και πρώτα ο μητροπολίτης του νησιού Ειρηναίος. Μαχητής της ελευθερίας και πολέμιος κάθε σκλαβιάς, διανοούμενος απ’ τους πιο ξεχωριστούς, στάθηκε ενεργά στο πλευρό μας μ’ όλο το ηθικό κύρος του. Δόθηκε χωρίς επιφυλάξεις στον αγώνα εναντίον του φασισμού και της φασιστικής σκλαβιάς.

   Όταν η Σάμος μαύριζε απ’ τους μελανοχίτωνες, όταν ο άξονας φαινόταν να κυριαρχεί παντού, ο δεσπότης του νησιού, ατρόμητος αγωνιστής, κήρυττε στις εκκλησίες μπροστά στον εκστατικό λαό την ανάγκη του αγώνα για την εθνική απελευθέρωση και κοινωνική δικαιοσύνη. Με θάρρος έδιωξε από κοντά του μια κλίκα εκμεταλλευτών, που θέλησαν να εξαργυρώσουν το κύρος του κάνοντάς το ψήφους κομματικούς, και δόθηκε ολόψυχα στον άγιο ΕΑΜικό αγώνα. Στέρησε απ’ τον εαυτό του το ψωμί , για να το στείλει στους αντάρτες.

   Πολλοί ήταν οι κληρικοί και ιερωμένοι της Σάμου, που ακολούθησαν το παράδειγμα του δεσπότη τους. Μα η φυσιογνωμία που καθρεπτίζει  τη στάση του Σαμιακού κλήρου στον απελευθερωτικό αγώνα είναι εκείνη του θρυλικού παπά – Λεωνίδα. Ηρωικός αγωνιστής του πολέμου της Αλβανίας, απ’ τη στιγμή που οι επιδρομείς πάτησαν το άγιο χώμα της Σάμου, δεν έπαψε με θάρρος και φλόγα να παρακινεί το λαό στην αντίσταση, στο βιβλίο του «Η εθνική αντίσταση στη Σάμο», ο Γ. Ζαφείρης αναφέρει ότι ο παπά – Λεωνίδας στον Πλάτανο, όταν λειτουργούσε, στις ευχές που ανέπεμπε είχε προσθέσει «και υπέρ της αξιοπρέπειας του Έλληνα πολίτη,,,,,».

   Ανοιχτά κήρυξε στους σκλάβους να ξεσηκωθούν κι ύστερα για ν’ αληθεύσει ο λόγος που έλεγε πως ένας λαός ζει μονάχα όταν συνεχίζει και ανανεώνει τις εθνικές του παραδόσεις, ο παπά – Λεωνίδας, υπακούοντας στη φωνή του λαού και της συνείδησής του, έκαμε πράξη το λόγο του και παίρνοντας το τουφέκι βγήκε στο βουνό. Έμεινε ταπεινός παπάς που είχε να φροντίζει για δυο δουλειές: τις πνευματικές ανάγκες των πολεμιστών και την ένοπλη πάλη εναντίον του κατακτητή. Και όταν ήρθε η ώρα της μάχης πάνω στον Κέρκη πολέμησε ηρωικά.  

   Κάθε Κυριακή λειτουργούσε. Έστηνε για Αγία Τράπεζα μια επίπεδη πέτρα. Έρχονταν απ’ τα γύρω καλύβια κόσμος. Διάβαζε από φυλάκιο σε φυλάκιο  τους Χαιρετισμούς. Τους ήξερε απ’ έξω. Μα κείνο που θα μου μείνει για πάντα ήταν τα περίφημα Ανοιξαντάρια. Ιούνης μήνας εκεί πάνω και η άνοιξη δεν έλεγε να παραχωρήσει τη θέση της στο καλοκαίρι. Άνθιζε  και μοσχοβολούσε ο τόπος. Λούζονταν χαρά Θεού οι ράχες και τα διάσελα στο φως. Δεν θα ξεχάσω ποτέ εκείνα τα πρωινά, την έξαρση στο ανασηκωμένο προς τα πάνω πρόσωπό του, να ψέλνει στη λαμπεράδα της άνοιξης γαλανά τα Αναστάσιμα. Εκείνο το φτερούγισμα της καρδιάς καθώς έκλεινε μέσα της το ιερό ρίγος που μας κάτεχε εκείνα τα χρόνια….