Ο εορτασμός της 25ης Μαρτίου στο Γυμνάσιο Μαραθοκάμπου το 1943.

 

Ο εορτασμός της 25^ης Μαρτίου στο Γυμνάσιο 

                      Μαραθοκάμπου το 1943.

Απ’ το βιβλίο της Θάλειας Ζαΐμη «Ο Ιπποκράτης Ζαΐμης και η εποχή του».

 

Στο Μαρααθόκαμπο οι μαθητές του Γυμνασίου με τους καθηγητές τους έζησαν έντονα το κλίμα του αγώνα για την εθνική απελευθέρωση του Σαμιακού λαού. Από την εφημερίδα «Δημοκρστική» της 14^ης Απριλίου 1965, παίρνουμε το χρονικό του γιορτασμού της 25^ης Μαρτίου 1943.

Η απόφαση για τον γιορτασμό της 25^ης Μαρτίου περιελάμβανε ομιλίες και ποιήματα και μία νυχτερινή εξόρμηση στους δρόμους του Μαραθοκάμπου, όπου ο Μαραθόκαμπος θα ζούσε μια από τις πιο ηρωικές ώρες του κι απ’ τις πιο τραγικές. Με μόλις συγκρατημένη συγκίνηση ο καθηγητής Γιάννης Σταμούλος αναφέρεται στις κρίσιμες εθνικές στιγμές που περνάει ο τόπος. Ο μαθητής Κ. Κώνστας μίλησε για το 1821 στη Σάμο. Ο μαθητής της έκτης Αλέξης Σεβαστάκης για τους Φιλέλληνες. Η μαθήτρια Αθηνά Καπώλη απήγγειλε το ποίημα του Μπάιρον. Γεμίζουν του δρόμους τα συνθήματα προς την Κοινότητα και προς τη Λούγκα. Και στον τοίχο του ιταλικού στρατώνα, δίπλα στο καφενείο Μουκαζή σχεδόν σε απόσταση πέντε μέτρα απ’ τον ακίνητο σκοπό ο μαθητής Κώστας Κιάσσος γράφει με τεράστια κεφαλαία: ΚΑΤΩ Ο ΦΑΣΙΣΜΟΣ. Ο σκοπός βλέπει σκιές και ρίχνει στο ψαχνό. Η σφαίρα χτυπά τον Δημήτρη Παπαβασιλείου.

Οι Ιταλοί σημαίνουν συναγερμό και τα περίπολα ξεχύνονται στους δρόμους. Ο Κ. Χρυσής τους ξεφεύγει. Λίγο πιο πέρα από τη Λούγκα μια περίπολος πιάνει το μαθητή Αντώνη Διαμαντίδη. Ο Αντώνης Διαμαντίδης είναι ένα ατρόμητο  παληκαρόπουλο. Φτάνοντας κοντά στο σπίτι του Τριπιτή, ξαφνικά γυρίζει και με μια γροθιά ρίχνει κάτω το σύνοδό του, τον ποδοπατά και προσπαθεί να τον αφοπλίσει. Δεν τα καταφέρνει. Ακούγονται βήματα βιαστικά περιπόλου. Ο Αντώνης Διαμαντίδης γλιστρά από το πλαϊνό στενό, χάνεται μέσα στη νύχτα. Τραβάει για το Φτεριά να βρει τον αδερφό του, τον Γιώργο Διαμαντίδη, έναν από τους πρώτους αντάρτες των βουνών της Σάμου.

Παρά το άγριο κυνηγητό των περιπόλων οι τοίχοι γεμίζουν συνθήματα, οι δρόμοι πολυγραφημένες προκηρύξεις. Η ιταλική διοίκηση έχει αφηνιάσει. Ξέρει από τους πράκτορές της και τους καταδότες της ποιοι είναι η ψυχή της αντίστασης. Ξέρει ότι το γυμνάσιο είναι η μεγάλη αντιστασιακή εστία. Την 24^η προς 25ή Μαρτίου συλλαμβάνονται οι καθηγητές Κ. Κατσίμπρης, Γιάννης Σταμούλος, Αχ. Κιουσσόπουλος και οι μαθητές Κ. Κιάσσος και Δημ. Παπαβασιλείου. Στην καραμπινιερία του βασανίζουν, τους δέρνουν μέχρι αίματος. Βασανίζουν επίσης τους καθηγητές. Κανείς τους δε μιλά. Αντιμετωπίζουν τα βασανιστήρια παλικαρίσια. Τους μεταφέρουν στο Βαθύ, τους πέρασαν στρατοδικείο, τους καταδίκασαν. Έπρεπε να έρθει η ώρα της ανακωχής για να βγουν απ’ τη φυλακή.

Έπειτα από αρκετές μέρες πολυάριθμες ιταλικές δυνάμει περικυκλώνουν το χώρο, όπου το γυμνάσιο οργάνωσε εκδρομή στον Άγιο Γεώργιο. Τους οδηγούν σε μια αίθουσα του γυμνασίου. Ανεβαίνει στην έδρα ένας Ιταλός αξιωματικός, την ομιλία του οποίου μεταφράζει ο ιταλοντυμένος μαθητής Βουρούδης^* και προσπαθεί να τρομοκρατήσει τους μαθητές. Αφρίζει, χειρονομεί, χτυπάει τις γροθιές του. Κάποτε τελείωσε. Μια βαριά, παγερή σιωπή απλώνεται. Τότε, χωρίς καμιά προσυνεννόηση, απ’ τα στήθη των μαθητών και καθηγητών, βγαίνει άγρια, παθιασμένη η απάντηση. Ψάλουμε τον Εθνικό Ύμνο και τα παιδικά πρόσωπα αυλακώνουν τα δάκρυα. Οι Ιταλοί τα χάνουν. Ο Βουρούδης χλομιάζει. Φεύγουν. Φεύγουν κατησχυμένοι. Τις επόμενες μέρες η ζωή στο γυμνάσιο είναι δύσκολη. Κυκλοφορούν φήμες για συλλήψεις. Έτσι ο μαθητής της έκτης Αλέξης Σεβαστάκης ανεβαίνει αντάρτης στο Κέρκη. Αργότερα αντάρτης βγήκε κι άλλος μαθητής, ο Δημήτρης Κουτσουδόντης που ο πατέρας του Μανόλης είχε αναπτύξει μεγάλη δράση.

^* Το Βουρούδη τον σκότωσαν λίγο αργότερα οι αντάρτες μέσα στο Μαραθόκαμπο.   

                                                          Ευαγγελος Γ. Κιλουκιώτης  Σάμος  12 - 12 - 19