Οι οβίδες της Λαμπρής στο Μαραθόκαμπο.

               Οι οβίδες της Λαμπρής στο Μαραθόκαμπο.

   Το έθιμο των πυροβολισμών του Πάσχα είναι πανελλήνιο έχει τις ρίζες του, όπως λένε, στην εποχή της τουρκοκρατίας όταν οι κλέφτες και οι αρματολοί πυροβολούσαν στην ανάσταση για την ανάσταση του γένους.

   Το έθιμο αυτό  στο Μαραθόκαμπο που χάνεται στο βάθος της ιστορία του, είναι περισσότερο ανεπτυγμένο απ’ όλα τα άλλα χωριά, κι ίσως αυτό να οφείλεται στις πολλές ενορίες και στον μεταξύ τους συναγωνισμός ποια θα ρίξει τις περισσότερες και δυνατότερες. Η φράση όπως «φέτος έκαψε η Αγία Τριάδα» σημαίνει ότι σ’ αυτή την ενορία έριξαν τις περισσότερες τουφεκιές, ή «φέτος σας κάψαμε» ότι ρίξαμε περισσότερες.

   Πριν απ’ τον πόλεμο, εκτός απ’ τα λιανοτούφεκα και τους γράδες, που μας είχαν φέρει απ’ την Ελλάδα κατά τον πόλεμο του 1896 και οι περισσότεροι έμειναν στο Μαραθόκαμπο, τάπωναν κι έριχναν τα σκαβέτσα, τις κοψαχείλες και τους σουλτάδες. Αυτά ήταν ναυτικά όπλα, απομεινάρια της επανάστασης του 1821, που τα τάπωναν με παλιοσίδερα ή οτιδήποτε άλλο σκληρό για να επιφέρουν όσο το δυνατό μεγαλύτερη ζημιά σ’ όσους βρισκόταν στο κατάστρωμα του αντίπαλου πλοίου. Από εδώ βγήκε και για όσπρια που δε βράζουν «αυτά είναι για το σουλτά¨.

   Όλα αυτά τα μάζεψαν οι Ιταλοί και σήμερα δεν υπάρχει τίποτα.

   Κατά το Πάσχα του 45 και 46, τα μόνα απόλεμα χρόνια της δεκαετίας του 1940, έγινε χαλασμός απ’ τους δυναμίτες και τις Ιταλικές επιθετικές χειροβομβίδες που θα τις χαρακτήριζε κανένας κρότου και λάμψης.

  Οι οβίδες εμφανίστηκαν κατά τις αρχές της δεκαετίας του 1950. Οι Ιταλοί είχαν πυροβόλα δυτικά του Μαραθοκάμπου, με τον ερχομό των Γερμανών τα εγκατέλειψαν και οι τελευταίοι δεν ενδιαφέρθηκαν να τα μαζέψουν. Έτσι αρκετοί Έλληνες πήγαιναν άνοιγαν τις οβίδες έπαιρναν το δυναμίτη και πέταγαν το περίβλημα, απ’ ότι θυμάμαι έχουν σκοτωθεί και δυο τρεις. Κάποιος λοιπόν πήρε μια τέτοια άδεια οβίδα της άνοιξε μια τρύπα στη βάση για να την πυροδοτεί την τάπωσε και την έριξε, η δοκιμή πέτυχε και η αρχή έγινε. Μέσα σε λίγα χρόνια κουβαλήθηκαν στο Μαραθόκαμπο όλες οι άδειες οβίδες απ’ όλα τα Ιταλικά πυροβολεία της Σάμου ακόμα και των Δωδεκανήσων.

   Στην αρχή δρούσε ο καθένας μεμονωμένα και τις έριχνε όπου τον βόλευε, συνήθως κοντά και μέσα στο χωριό και το κυνηγητό  απ’ την αστυνομία ήταν μεγάλο, αλλά και οι ζημιές δεν ήταν λίγες, πολλοί είχαν κάνει Πάσχα στο κρατητήριο κι άλλοι στο νοσοκομείο. Ο δικηγόρος Φώτης Γαρουφαλής στο βιβλίο του «Λίγα απ’ όσα είδα και άκουσα» διηγείται μια περίπτωση, που για να την γράφει πολύ τον εντυπωσίασε, όταν την Τρίτη του Πάσχα τον κάλεσαν για να υπερασπιστεί στο δικαστήριο μια παρέα Μαραθοκαμπίτες που έριχναν τουφεκιές.

   Σήμερα έχουν συστηματοποιηθεί ομαδικά τις ρίχνουν μακριά απ’ το χωριό, κι ο κόσμος, που έρχεται κι από άλλα χωριά, μαζί με τους αστυνομικούς απολαμβάνει ένα ακίνδυνο, ωραίο, αλλά και σπάνιο θέαμα.