Ανθολόγιο Σάμου

                                    Το καπλάνι της Σάμου.   Το λέμε πάρδαλη και σαλτράνι και πρόκειται για είδος λεοπάρδαλης που εμφανίστηκε στη Σάμο κατά τον 19ο αιώνα, περνώντας τον επταστάδιο κολυμπώντας, πιθανόν καταδιωκόμενη και μάλιστα δυο φορές.   Για την πρώτη, που δε γνωρίζουμε πολλά, ο Ι. Βακιτζής στο βιβλίο του «Ιστορία της Ηγεμονίας της Σάμου» γράφει «Άξια σημειώσεως είναι η απόφασις που έλαβε η Συνέλευσης αυτή (18 Μαρτίου 1838) να χορηγήσει αμοιβήν εις τον Παναγιώτην Μπουρνάζον εκ Λακωνίας, ο οποίος διέμενε τότε εν Σάμω   και είχεν κατορθώσει να συλλάβει διά παγίδος λεοπάρδαλιν, η οποία είχεν διαπεραιωθεί εις Σάμον εκ της αντίπεραν Ασιατικής ακτής και είχεν εμβάλει εις τρόμον τον αγροτικόν πληθυσμόν του τόπου, προ παντός τους κατόχους ποιμνίων, εις τα οποία το άγριον τούτο θηρίον είχε προξενήσει   πολλήν φθοράν».       Μόλις έγινε γνωστή η παρουσία νέας το 1856, ο τότε Ηγεμόνας   Ι. Γκίκας έδειξε ενδιαφέρον και με έγγραφό του διέτασσε τους Δήμαρχους   Καστανέας, Κ

             Η καταστροφή της Σάμου απ’ τους Ενετούς. Όταν ο Πέτρος ο ερημίτης ξεσήκωνε τους χριστιανούς της δύσης για να πάνε να ελευθερώσουν τους Αγίους Τόπους, πολλοί υπάκουσαν και δεν τους οδηγούσε σ’ αυτό η πίστη αλλά τα υλικά κέρδη, η αρπαγή.   Απ’ όπου πέρασαν άφησαν τα ίχνη τους, ήρθαν σαν σωτήρες των χριστιανών και γίνανε οι φονιάδες τους. Όλες αυτές οι προετοιμασίες και οι εξοπλισμοί των δυτικών πολύ ανησύχησαν τον τότε Βυζαντινό αυτοκράτορα Αλέξιο Α’ Κομνηνό, ο οποίος ζήτησε απ’ τους Ενετούς να μη λάβουν μέρος στη σταυροφορία. Οι τελευταίοι επειδή ο αυτοκράτορας τους παρείχε το προνόμιο να έχουν στα χέρια τους ολόκληρο το εμπόριο στις θάλασσες της αυτοκρατορίας και τα κέρδη τους ήταν μεγάλα δέχθηκαν πρόθυμα την προτροπή του αυτοκράτορα. Όταν όμως οι Ενετοί διαπίστωσαν ότι οι στόλοι της Γένοβας,, της Πίζας κι όλων των άλλων που πήραν μέρος στη σταυροφορία, καρπώθηκαν πολύ περισσότερα κι ευκολότερα απ’ τις αρπαγές και τις λεηλασίες στα νησιά και τα παράλια, αποφάσισαν