Η καταστροφή της Σάμου απ’ τους Ενετούς.

             Η καταστροφή της Σάμου απ’ τους Ενετούς.

Όταν ο Πέτρος ο ερημίτης ξεσήκωνε τους χριστιανούς της δύσης για να πάνε να ελευθερώσουν τους Αγίους Τόπους, πολλοί υπάκουσαν και δεν τους οδηγούσε σ’ αυτό η πίστη αλλά τα υλικά κέρδη, η αρπαγή.  Απ’ όπου πέρασαν άφησαν τα ίχνη τους, ήρθαν σαν σωτήρες των χριστιανών και γίνανε οι φονιάδες τους.

Όλες αυτές οι προετοιμασίες και οι εξοπλισμοί των δυτικών πολύ ανησύχησαν τον τότε Βυζαντινό αυτοκράτορα Αλέξιο Α’ Κομνηνό, ο οποίος ζήτησε απ’ τους Ενετούς να μη λάβουν μέρος στη σταυροφορία. Οι τελευταίοι επειδή ο αυτοκράτορας τους παρείχε το προνόμιο να έχουν στα χέρια τους ολόκληρο το εμπόριο στις θάλασσες της αυτοκρατορίας και τα κέρδη τους ήταν μεγάλα δέχθηκαν πρόθυμα την προτροπή του αυτοκράτορα.

Όταν όμως οι Ενετοί διαπίστωσαν ότι οι στόλοι της Γένοβας,, της Πίζας κι όλων των άλλων που πήραν μέρος στη σταυροφορία, καρπώθηκαν πολύ περισσότερα κι ευκολότερα απ’ τις αρπαγές και τις λεηλασίες στα νησιά και τα παράλια, αποφάσισαν να πάρουν κι αυτοί μέρος στην σταυροφορικό πόλεμο και ν’ αφήσουν την  ήσυχη εμπορική απασχόληση που δεν τους απόδινε πολλά..

Για να φανεί ότι εναντιώνονται στον αυτοκράτορα, έστειλαν καμιά διακοσαριά καράβια τα οποία κατάλαβαν και λεηλάτησαν την Τύρο, το γεγονός αυτό και μερικά άλλα ακόμα ανάγκασαν τον αυτοκράτορα, τον διάδοχο του Αλεξίου, τον Ιωάννη Β’ Κομνηνό, τον λεγόμενο «Καλογιάννη» να πάρει μέτρα.

Διέταξε να κατασχεθούν όλα τα Ενετικά καράβια που βρισκόταν αραγμένα στα λιμάνια του Βυζαντίου, μέχρι να δώσει λόγο η Ενετία για τη συμπεριφορά της, συγχρόνως έστειλε στρατό και λεηλάτησαν τις κτήσεις της Ενετίας στις Δαλματικές ακτές.

Οι ενέργειες αυτές του αυτοκράτορα εξόργισαν το δόγη της Βενετίας τον Δομίνικο Μικέλλη ο οποίος με το στόλο του κατέλαβε τη Ρόδο κι έχοντάς την σαν ορμητήριο, απ’ το 1124 μέχρι και του 1125 μ.Χ. εξορμούσε στα νησιά και ρήμαξε με φωτιά και σίδερο τη Χίο, τη Σάμο, την Μυτιλήνη, την Πάρο κι αρκετά άλλα νησιά. Η σκληρότητά του δεν περιγράφεται. Λεηλατούσε κι απ’ τους κατοίκους άλλους έσφαζε κι άλλους πουλούσε σαν ανδράποδα.

Διέπραξε τόσο μεγάλες βιαιοπραγίες και υπήρξε τόσο αδίστακτος και τρομερός ώστε όταν πέθανε στη πλάκα γράψανε:

«Terror Craecorum jacet hie». Δηλαδή ενθάδε κείται των Ελλήνων ο τρόμος.

Στη Σάμο οι καταστροφές ήταν τρομερά μεγάλες. Πολλοί απ’ τους κατοίκους της σφάχτηκαν κι άλλοι εξανδραποδίστηκαν κι αρκετοί βρήκαν άσυλο στη Μικρά Ασία. Το νησί κυριολεκτικά είχε καταστραφεί.

Ο νέος αυτοκράτορας Μανουήλ Κομνηνός, που διαδέχτηκε τον Καλογιάννη αναγκάστηκε να τους παραχωρήσει πολλά προνόμια και να τους πάρει συμμάχους του κατά του βασιλιά της Σικελίας Ρογήρου του Β΄ ο οποίος είχε καταλάβει με το στόλο του την Κέρκυρα, είχε λεηλατήσει την Θήβα και την Κόρινθο κι άλλες ακόμα περιοχές της αυτοκρατορίας.

Οι Ενετοί κατ’ αρχή δέχτηκαν και πήγαν με το στόλο τους κι έδιωξαν τους Σικελούς, στη συνέχεια όμως έκαμαν συνθήκη με τον Ρογήρο, τάχτηκαν κατά της αυτοκρατορίας και η Σάμος επανήλθε στη δικαιοδοσία τους.

Αργότερα όμως ο αυτοκράτορας Μανουήλ υπόγραψε συνθήκη ειρήνης με τους Ενετούς και η Σάμος  επανήλθε στη δικαιοδοσία του αυτοκράτορα.

Πηγή: Επ. Σταματιάδη Σαμιακά, τόμος Α΄

Σάμος 9 – 1 – 2019    Ε. Γ. Κιλουκιώτης..