Η βροχή δε φέρνει μόνο νερό.

                     Η βροχή δε φέρνει μόνο νερό.

   Στο ερώτημα τι άλλο φέρνει η βροχή εκτός απ’ το νερό, τη μόνη απάντηση που περιμένω, και ιδίως απ’ τις νοικοκυρές, θα είναι ο κουρνιαχτός απ’ τη Σαχάρα που τους λερώνει τις φρεσκοασπρισμένες αυλές κατά την περίοδο του Πάσχα. Τα πράματα όμως δεν είναι έτσι, η βροχή δε φέρνει μόνο νερό και σκόνη.

   Ας υποθέσουμε ότι έχουμε ένα δοχείο με πάγο θερμοκρασίας 0^οC και το θερμαίνουμε, ο πάγος μετατρέπετε σε νερό και μέχρι ολόκληρη η ποσότητα του πάγου να γίνει νερό η θερμοκρασία μένει αμετάβλητη στους 0^οC. Η θερμότητα αυτή που απορροφήθηκε για την αλλαγή της κατάστασης του πάγου από στερεό σε υγρό της ίδιας θερμοκρασίας 0^οC, ονομάζετε λανθάνουσα θερμότητα τήξης. Με κανονικές συνθήκες και γι’ απεσταγμένο νερό η ποσότητα της θερμότητας που χρειάζεται για να συμβεί αυτό είναι 79  cal/gr.

   Εξακολουθώντας να θερμαίνουμε το νερό η θερμοκρασία του θ’ αρχίσει ν’ αυξάνει μέχρι να φτάσει τους 100^οC, η θερμότητα αυτή ονομάζετε αισθητή θερμότητα και χρειάζονται 100 cal/gr. Στη θερμοκρασία αυτή το νερό εξατμίζετε και παραμένει αμετάβλητη μέχρι που να εξατμιστεί ολόκληρη η ποσότητα. Η θερμότητα αυτή που απορροφήθηκε για την αλλαγή της κατάστασης του νερού από υγρό σε αέριο ονομάζετε λανθάνουσα θερμότητα εξαέρωσης και με κανονικές συνθήκες είναι ίση με 539 cal/grm.

   Επομένως ο ατμός έχει μαζί του στην ατμόσφαιρα:  79+100+539 = 718 cal/gr.

   Όταν συμβεί το αντίθετο, όταν δηλαδή ο ατμός γίνει νερό και το νερό πάγος οι ποσότητες θερμότητας που έχουν απορροφηθεί στα διάφορα στάδια αποβάλλεται. στο περιβάλλον. Επομένως όταν βρέχει μεγάλες ποσότητες θερμότητας επιστρέφουν στο περιβάλλον κι όταν χιονίζει ή κάνει χαλάζι ακόμα περισσότερο. Αν δεχθούμε ότι κατά τη βροχή αποδίδεται στο περιβάλλον η λανθάνουσα θερμότητα και 70 cal/gr. απ’ την αισθητή, τότε 1,4 lit. Νερού βροχής αποδίδουν θερμική ενέργεια ίση με 1Kwh. Επομένως η βροχή δεν μεταφέρνει μόνο νερό αλλά και θερμότητα κι όπως λένε και οι μετεωρολόγοι αυτός είναι ο σκοπός του καιρού στην εξισορρόπηση των διαφορών που εμφανίζονται απ’ την ανισοκατανομή  της ηλιακής ενέργειας πάνω στην επιφάνεια της γης.

   Γι’ αυτό το λόγο όταν βρέχει και περισσότερο ακόμα όταν χιονίζει το κρύο δεν είναι τόσο δυνατό όσο θα ήταν χωρίς τη βροχή και το χιόνι, κι όταν λιώνει το χιόνι το κρύο είναι πολύ δυνατό γιατί για να λιώσει απορροφά θερμότητα απ’ το περιβάλλον.

   Πολλές φορές όταν σημειωθούν έντονες βροχοπτώσεις η θερμοκρασία στα χαμηλά στρώματα αυξάνει πολύ απ’ τη θερμότητα που ελευθερώνετε ενώ τα υπερκείμενα στρώματα παραμένουν ψυχρά. Έτσι τα μεν χαμηλά σα θερμότερα έχουν την τάση να ανέβουν ψηλότερα τα δε υπερκείμενα τα ψυχρά έχουν τη τάση να πέσουν χαμηλά. Η ατμοσφαιρική αυτή ανισορροπία είναι μια απ’ τις αιτίες σχηματισμού σίφωνα με τον οποίο πολλές φορές κι εκτονώνετε.

  Το άζωτο είναι απ’ τα πιο αναγκαία για τα φυτά στοιχεία και παρά του ότι αποτελεί το 78% περίπου της ατμόσφαιρας σε μοριακή μορφή δεν μπορεί να αξιοποιηθεί απ’ αυτά. Τα φυτά παίρνουν απ’ το έδαφός το άζωτο που χρειάζονται με μορφή νιτρικών αλάτων, το οποίο εμπλουτίζεται φυσικά με την λεγόμενη αζωτοδέσμευση η οποία διακρίνεται σε βιολογική και ατμοσφαιρική. Κατά την βιολογική αζωτοδέσμευση το άζωτο δεσμεύεται από μικροοργανισμούς που ζουν στις ρίζες πολλών φυτών και κυρίως των ψυχανθών, ενώ κατά την ατμοσφαιρική το άζωτο της ατμόσφαιρας με την ενέργεια των ηλεκτρικών εκκενώσεων αντιδρά είτε με τους υδρατμούς και σχηματίζοντας αμμωνία, είτε με το ατμοσφαιρικό οξυγόνο σχηματίζοντας νιτρικά ιόντα, τα οποία μεταφέρονται με τη βροχή στο έδαφος και σχηματίζονται νιτρικά άλατα. Η ατμοσφαιρική αζωτοδέσμευση δεν είναι ευκαταφρόνητο ποσό και κατέχει το 10% της συνολικής.

                                                                                       Σάμος 30 Ιανουαρίου 2023                                                                                                                              Ευάγγελος Γ. Κιλουκιώτης