Ο σωρός με τις πέτρες στον κάβο Γριάς Ποδιά.

           Ο σωρός με τις πέτρες στον κάβο Γριάς Ποδιά.

    Ο κάβος Γριάς Ποδιά βρίσκεται στο στενό που χωρίζει την Σάμο με την Μικρά Ασία, είναι ο δυτικός κάβος του όρμου του Ποσειδωνίου που τον χωρίζει απ’ το κλίμα. Παλιά είχε δεσπόζουσα θέση πάνω στον ανατολικό δρόμο των καραβιών του Αιγαίου, που ανέβαιναν για την Σμύρνη, την Κωνσταντινούπολη και τα λιμάνια της Μαύρης θάλασσας, κι αυτά που κατέβαιναν για την Κύπρο, Βηρυτό, Χάιφα, Αλεξάνδρεια κι όλα τα λιμάνια της ανατολικής Μεσογείου. Παλιά τα ιστιοφόρα, που ταξίδευαν συνήθως τους θερινούς μήνες, πηγαίνοντας προς τα βόρεια περνούσαν απ’ τα στενά μεταξύ Σάμου και μικράς Ασίας, το λεγόμενο Δαρμπουγάζ , βοηθούμενα απ’ το θαλάσσιο ρεύμα που έχει πορεία προς τα βόρεια, ενώ κατά την κάθοδό τους προς τα νότια περνούσαν απ’ τα στενά μεταξύ Σάμου και Ικαρίας, το Μπουγάζι, βοηθούμενα απ’ τα μελτέμια, τους βόρειους και βορειοδυτικούς ανέμους που επικρατούν αυτές τις εποχές. Πάνω στον εν λόγω κάβο υπάρχει μεγάλος σωρός από πέτρες των οποίων η ύπαρξη κι ο σκοπός που βρίσκονται εκεί δεν είναι ακριβώς γνωστός. Όταν τις είδα για πρώτη φορά μου πέρασε απ’ το νου ότι επρόκειτο για κάποιο χάλασμα, πιθανόν για κάποιο ερειπωμένο πύργο ή κάτι παρόμοιο.

   Την απορία αυτή συναντάμε και στο βιβλίο «Ιστορία της Σάμου» του Graham Whipley, που πρόσφατα μεταφράστηκε απ’ τον Δ. Πυργιωτη, που στη σελίδα 455 γράφει: «Οι στοίβες λίθων στον κάβο Γριάς Ποδιά μπορεί να είχαν συλλεχθεί για την ανέγερση οχυρού κατά την Οθωμανική περίοδο».

   Την απορία αυτή έρχεται, με πολύ μεγάλη πιθανότητα, να λύσει η Αλεξάνδρα Κραντανέλλη που στο βιβλίο της «ΙΣΤΟΡΊΑ ΤΗΣ ΠΕΙΡΑΤΕΙΑΣ ΣΤΟΥΣ ΜΈΣΟΥΣ ΧΡΟΝΟΥΣ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑΣ 1538-1699» στη σελίδα 270 γράφει:

   «Σύμφωνα με πληροφορία του Antonio deστο Millo, το 1558 η Πύλη έστειλε στη Σάμο τον υπαρχηγό του οθωμανικού στόλου Καρά Νουσταφά, για να κατασκευάσει εκεί, με τους χριστιανούς σκλάβους που διέθετε, ένα φρούριο ή ένα κάστρο. Ήθελαν να δημιουργήσουν στην ακατοίκητη ακόμα Σάμο μια ισχυρή τοποθεσία, που θα προστάτευε από πειρατές τους μελλοντικούς αποίκους. Οι χριστιανοί σκλάβοι όμως, που ασχολούταν στο έργο, ξεσηκώθηκαν, έσφαξαν τον Καρά Νουσταφά, κατέλαβαν μια από τις δυο γαλέρες, που τους συνόδευαν στο έρημο νησί και διέφυγαν. Έκτοτε κανένα κάστρο δεν κτίστηκε στο νησί αυτό».

   Έτσι έμειναν εκεί οι πέτρες που κουβάλησαν, με τον ώμο προφανώς, οι χριστιανοί σκλάβοι.

                                                                                                                         Ε. Γ. Κιλουκιώτης