Νάρκες της θάλασσας στον Κάμπο Μαραθοκάμπου.

       Νάρκες της θάλασσας  στον Κάμπο Μαραθοκάμπου.

Ήταν τέλη Νοέμβρη του 1940, είχε δεν είχε κλείση μήνας από την κήρυξη του Ελληνοιταλικού πολέμου.

 Μέναμε ακόμα στον Κάμπο όπως και πολλοί άλλοι χωριανοί.

 Ένα πρωινό, με μια φρέσκια σοροκάδα είδαμε να μας έρχεται απο τ’ ανοιχτά μια τεράστια μπάλα με κάτι κέρατα καρφωμένα πάνω της σαν τέρας της Αποκάλυψης.

Τι πράμα είναι πάλι τούτο που μας έρχεται ρωτούσε ο ένας γείτονας τον άλλον.

Στη γειτονιά μας κάποιος συνταξιούχος δάσκαλος, την παρακολουθούσε με τα κιάλια του  κι εμείς χάσκοντας σα χάνοι με αγωνία περιμέναμε τι θα μας πει γιατί ήταν διαβασμένος και ταξιδεμένος.

 Είναι νάρκα της θάλασσας, θα ξεκόλλησε από κανένα ναρκοπέδιο των Δωδεκανήσων και την έσπρωξε το κύμα ως τα μέρη μας είπε.

Είναι σιδερένια, μεγάλη σα πεντακοσάρικο κιούπι και γεμάτη δυναμίτη. Τα κέρατα που βλέπετε από πάνω της είναι τα καψούλια, που όταν κανένα πλεούμενο τα αγγίξει, αλλοίμονό του, τινάζεται στον αέρα.

 Όταν η θάλασσα την φέρει στη στεριά, συνέχισε και ακουμπήσουν τα καψούλια της στην άμμο θα εκραγεί κι αλλοίμονό μας: Σε ακτίνα διακόσια μέτρα δεν θα μείνει τίποτα όρθιο.

Πρέπει να φύγουμε, ν’ απομακρυνθούμε όσο το δυνατό πιο γρήγορα, να είμαστε αλάργα πριν συμβεί το κακό. Τα πράματα είναι σοβαρά, κομμάτια τα σίδερα θα πέφτουν βροχή απ’ τον ουρανό στα κεφάλια μας.  

Τρομοκρατηθήκαμε. Ο πατέρας μου έλειπε, η μάνα μου με πήρε και μαζί με άλλους τρομαγμένους ναρκόφοβους πήγαμε για ασφάλεια κάπου κοντά στο γεφύρι του Μελέτη, πίσω απ’ τους λόφους, εκεί που βρίσκεται σήμερα η πανσιόν «Κάστρο», περιμένοντας ν’ ακούσουμε το μεγάλο μπαμ. Άλλοι, ζυγιές ζυγιές πήγαν αλλού κι ο γείτονάς μας ο μπάρμπα – Αλεξανδρής, μόνιμος κάτοικος του Κάμπου, χειμώνα καλοκαίρι, πήρε τη μαγκούρα του και του ‘δωσε για το χωριό. Δεν τον ξανάδαμε από τότε, δεν τον σήκωσε το κλίμα του χωριού, έχασε την αλεγρία του και πάει.

Η ώρα πέρασε και το μεγάλο μπαμ που όλοι περιμέναμε με αγωνία δεν ακούστηκε.

Η νάρκα έπρεπε να βρίσκεται από πολύ ώρα στη στεριά.

Μερικοί, ηλικιωμένοι όλοι λόγω της επιστράτευσης, πήραν τους γύρω λόφους προσπαθώντας από μακριά να βολιδοσκοπήσουν την κατάσταση. Άλλοι πιο τολμηροί γύρισαν στο Κάμπο στα καλύβια τους και αφού δε ξαναφάνηκαν πίσω δειλά δειλά γυρίσαμε κι εμείς στα δικά μας.

Η νάρκη είχε βγει στη στεριά και το κύμα του σορόκου την είχε μισοχωμένη στην άμμο, εδώ  που σήμερα κάνουν πιάτσα τα TAXI. Μερικοί μάλιστα την είχαν πλησιάσει και την περιεργάζονταν κι αυτό μας έδωσε θάρρος.

Λέγανε ότι θα έρχονταν ναύτες ή στρατιώτες να την πάρουν, δεν φάνηκε όμως κανένας, μπορεί και να μην ειδοποιήθηκαν.

Σε λίγες  μέρες και μόλις ο καιρός κόπασε ήρθε κάποιος χωριανός μας γύφτος, -έτσι λέγαμε τότε τους σιδηρουργούς - παρέα με μερικούς άλλους, άνοιξαν την νάρκα πήραν το δυναμίτη και έκρυψαν λίγο παραπέρα σ’ ένα μισογκρεμισμένο καλύβι το άδειο πια κέλυφος.

Λέγανε τότε ότι πρώτα οι σιδηρουργοί ξεβίδωσαν το κάλυμμα με τα καψούλια και για να το απομακρύνουν με ασφάλεια το έδεσαν μ’ ένα σχοινί από μια κρικέλα που είχε στη μέση και το τράβηξαν από διακόσια μέτρα μακριά και πίσω από φυσικά εμπόδια.

Ο δυναμίτης χωρίς αμφιβολία διοχετεύτηκε στους ψαράδες. Μετά από λίγο καιρό οι ίδιοι πήραν και το κέλυφος και το έκαναν πέταλα.

Δεν πήγε τίποτα χαμένο.

Αργότερα, κατά την διάρκεια της κατοχής, κάποιο χειμωνιάτικο βράδυ με φρέσκια νοτιά, θυμάμαι που καθόμασταν δίπλα στο τζάκι όταν ακούστηκε ένας τρομερός κρότος, και όλη η περιοχή σείστηκε συθέμελα.

Αυτή ήταν νάρκα μας είπε ο πατέρας μου και πρέπει να έσκασε εδώ κοντά μας. Και πραγματικά, είχε σκάσει καμιά εφτακοσαριά μέτρα παραμέσα, στις Άσπρες. Έπεσε στα βράχια και όχι στην άμμο, γι’ αυτό έσκασε.

Την ίδια εποχή μια τρίτη την έβγαλε η νοτιά μπροστά στο πύργο του Σπανού όπως λέγανε τότε το σημερινό σπίτι του Παυλή και μια τέταρτη κάτω απ’ τ’ αλώνι του Μανωλάκη του Κάρλα.

Αυτές και τις δυο τις μάζεψαν Ιταλοί στρατιώτες.

Σάμος          2 - 3 – 2019

Ευάγγελος Γ. Κιλουκιώτης έγραψε

Μανόλης Ν. Κάρλας  επιμελήθηκε.