Η βύθιση και η ανατίναξη του ατμόπλοιου ΑΣΛΑΝ στο λιμάνι της Σάμου.

Η βύθιση και η ανατίναξη του ατμόπλοιου ΑΣΛΑΝ στο

                               λιμάνι της Σάμου.

Στις 14 Σεπτεμβρίου του 1944 ένα πλοίο χωρητικότητας 8000 περίπου τόνων με το όνομα ΑΣΛΑΝ, ήταν πλευρισμένο στο λιμενοβραχίονα του Βαθιού και το φορτώνανε πολεμικό υλικό. Οι Γερμανοί τα μάζευαν πια και θα έφευγαν οριστικά απ’ τη Σάμο. Λέγανε ότι το πλοίο ήταν Βουλγάρικο επιταγμένο κι εξοπλισμένο, απ’ αυτά που χρησιμοποιούσαν οι Γερμανοί στο πόλεμο, τα καράβια φαντάσματα, για να βουλιάζουν ύπουλα τα συμμαχικά πλοία.

Κατά τις τρεις το μεσημέρι, τρία Εγγλέζικα αεροπλάνα φάνηκαν απ’ τον αυχένα του Βαθιού, πετώντας χαμηλά για ν’ αποφύγουν τ’ αντιαεροπορικά, κι ένα απ’ αυτά χτύπησε το πλοία με αεροτορπίλη και πήρε φωτιά. Τα καύσιμα που σκόρπισαν και καιγότανε κι απ’ τις εκρήξεις πυρομαχικών, κάηκαν και σκοτώθηκαν πολλοί γερμανοί, η θάλασσα καιγόταν μέχρι πέρα τα ταμπάκικα. Για να μην ανατιναχτούν απ’ τη φωτιά που έκαιγε το πυρομαχικά που ήταν φορτωμένο, οι ίδιοι οι γερμανοί το τορπίλισαν από απέναντι και το βύθισαν. Έξω απ’ το νερό έμειναν η γέφυρα και τα κατάρτια.

Η πληροφορία στη Μέση Ανατολή για το σκάφος είχε μεταδοθεί από τρεις. Απ’ τον ασυρματιστή Δ. Δημητριάδη, της Αμερικανικής υπηρεσίας πληροφοριών, που είχε εγκαταστήσει τον ασύρματο στο φούρνο του Μανώλη Λυμπέρη στο Καρλόβασι, και πήγε περπατώντας μέχρι εκεί. Απ’ τον Αντ. Μιχάλαινα, με το πλοιάριο που ερχόταν νύχτα απ’ το Κουσάντασι στο σαϊτάνι, κι απ’ την ομάδα του Θ. Σεϊρλή απ’ το Βαθύ.

Μετά την απελευθέρωση, τον Ιανουάριο του 1945 ήρθαν Άγγλοι ειδικοί για να ελευθερώσουν το λιμάνι απ’ το φορτωμένο με πυρομαχικά πλοίο. Την Τρίτη στις 23 Ιανουαρίου, γι’ άγνωστους λόγους το πλοίο ανατινάχτηκε, λένε ότι οι Άγγλοι πέταξαν χειροβομβίδα στη θάλασσα για να σκοτώσουν ψάρια, ίσως ακόμα και γι’ άλλους λόγους. Δεν επέζησε κανένας.

Οι καταστροφές ήταν τεράστιες, ας δούμε όμως πως τις περιγράφει ο Μ. Νικολαϊδης στο βιβλίο του «Η ζωή στη Σάμο» που έζησε ο ίδιος το περιστατικό. «Οι λαμαρίνες του καραβιού έστρωσαν την παραλία του Βαθιού από το μουράγιο μέχρι την αγορά. Γέμισαν και τη θάλασσα αφού, χρόνια μετά, ειδικά πλοία τις ανέσυραν για να καθαρίσει το λιμάνι και να δένουν τα πλοία. Τα αντιαεροπορικά του πλοίου βρέθηκαν ψηλά στο κατσούνι, κοντά στο στάδιο. Η μπόμπα που βιράριζε την άγκυρα εκσφενδονίστηκε σε διπλανό σπίτι της παραλίας. Εξώπορτες από παραλιακά οικήματα άνοιξαν διάπλατα και τινάχτηκαν στο δρόμο από τα ισχυρά αέρια της έκρηξης και πολλά σπίτια στο κατσούνι καταστράφηκαν τελείως. Η βάρκα που επρόκειτο να μαζέψει τα ψάρια με τρείς ανθρώπους μέσα εξαφανίστηκε. Άγγλοι και Ιταλοί που φόρτωναν κάρβουνο εκείνη την ώρα και Έλληνες που ήταν εκεί κοντά εκσφενδονίστηκαν προς όλες τις κατευθύνσεις και δεν βρέθηκαν ποτέ. Άλλοι που ήταν κάπως μακρύτερα τραυματίστηκαν χτυπώντας με ορμή πάνω στους τοίχους των σπιτιών. Ύστερα από χρόνια βρέθηκε ο σκελετός του Επτακοίλη, που είχε εξαφανιστεί εκείνη την ημέρα, θαμμένος, και αναγνωρίστηκε από το χρυσό ρολόι του. Επίσης από τη θάλασσα ανασύρθηκαν πτώματα μετά από πολλές ημέρες.    Ευτυχώς που εκείνη την αποφράδα μέρα έβρεχε κι έτσι δε μαζεύτηκε εκεί κόσμος, καθώς και μαθητές που σχολνούσαν την ίδια ώρα, αλλιώς η Σάμος θα θρηνούσε πάμπολλα θύματα. Το γεγονός αυτό ήταν μια κόλαση, μια κοσμοχαλασιά, μια κατάρα Θεού που δεν είχε προηγούμενο.

Όλοι απορούσαμε πως ζήσαμε, πως γλυτώσαμε απ’ αυτή τη δίνη του και όλες τις συνέπειες που επακολούθησαν. Πάντως πέρασε πολύς καιρός μέχρι να συνέλθουμε από το ισχυρό σοκ και τις καταστροφικές του επιδράσεις.

Από την τρομερή έκρηξη του καραβιού καταστράφηκαν διακόσια περίπου σπίτια στο κατσούνι και σκοτώθηκαν πάνω από δέκα άτομα».