Γιατί στον Όρμο και τον Κάμπο Μαραθοκάμπου θάλασσες είναι κρύες.

Γιατί στον Όρμο και τον Κάμπο Μαραθοκάμπου   θάλασσες είναι κρύες.

Τα μπάνια άρχισαν και θ’ αρχίσουν πάλι τα παράπονα, κυρίως απ’ τους ντόπιους, τους Έλληνες, ότι οι θάλασσες στον Κάμπο, κι όχι μόνο είναι κρύες, και με το δίκιο τους. Μερικές φορές είναι υπερβολικά κρύες, είναι κι άλλες όμως που ευχαριστιέσαι να βρίσκεσαι στο νερό. Αρκετοί υποστηρίζουν ότι το φαινόμενο  οφείλεται στα κρύα νερά τυχόν υπογείων πηγών, αυτό όμως δεν ευσταθεί γιατί τότε το φαινόμενο θα ήταν συνεχές ανάλογα με τη ροή των πηγών, πράγμα  που δεν συμβαίνει, κι επομένως τα αίτια θα πρέπει ν’ αναζητηθούν αλλού.

Όταν ένα ρεύμα αέρα αναγκαστεί να περάσει μια βουνοσειρά, κατά την άνοδό του στη προσήνεμη πλευρά, ψύχεται κι αφήνει ένα σημαντικό μέρος απ’ την υγρασία του. Κατά την κάθοδό του όμως στην απήνεμη πλευρά θερμαίνεται με ρυθμό πολύ μεγαλύτερο απ’ ότι έχασε κατά την άνοδο πράγμα που τον ξηραίνει ακόμα περισσότερο, η έντασή του αυξάνει πολύ και φυσά με ριπές, και μ’ εναλλασσόμενη διεύθυνση που μπορεί να φτάσει και τις 30 μοίρες. Οι άνεμοι αυτοί που δημιουργούνται απ’ τα βουνά ονομάζονται απ’ τους μετεωρολόγους καταβατικοί ή κατεβατοί ή ακόμα άνεμοι τύπου μπόρα (bora), που η έντασή τους πολλές φορές φτάνει τη βαθμίδα της θύελλας.

Στους ανέμους αυτούς οφείλονται οι ξηροθερμικές συνθήκες του καλοκαιριού του νοτίου τμήματος της Σάμου (περιοχή ελιάς), και στο ότι λίγες περιοχές του έμειναν ανέπαφες απ’ τις φωτιές των τελευταίων δεκαετιών. Οι συνθήκες αυτές είναι πιο έντονες όσο τα βουνά είναι ψηλότερα, και το κλίμα της θερινής περιόδου πολλών περιοχών χαρακτηρίζεται σαν ημιερημικό.  

Στη θάλασσα το μεγαλύτερο ποσοστό της ηλιακής ενέργειας, και κυρίως η υπέρυθρη ακτινοβολία, απορροφάται απ’ τα επιφανειακά στρώματα του νερού τα οποία  θερμαίνονται. Το μελτέμι όμως φυσώντας απ’ τη στεριά, δημιουργεί ένα κυματισμό και σπρώχνει τα θερμά αυτά επιφανειακά στρώματα προς το πέλαγος, ενώ άλλες κρύες θαλάσσιες μάζες έρχονται υπόγεια και τις  αντικαθιστούν. Αυτά είναι τα λεγόμενα ρεύματα ανακύκλωσης, που γίνονται πιο έντονα και η θάλασσα κρυώνει περισσότερο, όσο ο άνεμος είναι πιο ισχυρός.

Το φαινόμενο αυτό που λίγο πολύ σημειώνεται σ’ όλα τα νότια παράλια του νησιού ανάλογα με την ένταση του ανέμου, δεν είναι αποκλειστικά Σαμιακό, αναφέρεται και για πολλές άλλες περιοχές, όπως τα παράλια της Μακεδονίας, την νότιας Κρήτης και αλλού, όπου οι συνθήκες ευνοούν.

Ακόμα τα ρεύματα ανακύκλωσης συντελούν στο να διατηρείται η θάλασσα πολύ καθαρή, γιατί τα νερά της συνεχώς ανανεώνεται, ότι επιπλέει παρασύρεται προς το πέλαγος, και για το λόγο αυτό οι μέδουσες είναι κάτι το πολύ σπάνιο.

Βοήθημα «Μαθήματα μετεωρολογίας και κλιματολογίας.» ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΑΘ. ΦΛΟΚΑ. Καθηγητή Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.  Θεσσαλονίκη (1997)