Μια περικοπή απ’ το βιβλίο του Γ. Ζαφείρη Η κατοχή και η εθνική αντίσταση στη Σάμο».

Μια περικοπή απ’ το βιβλίο του Γ. Ζαφείρη "Η κατοχή και η εθνική αντίσταση στη Σάμο".

Απ’ τις επιχειρήσεις των Ιταλών κατά των ανταρτών από 29/8 έως 8/9/1943.    «Έξη μέρες αντιμετωπίσαμε τα πυρά τους, τους κρατήσαμε τις περασιές του Κέρκη χωρίς βαριά όπλα, με αραβίδες και λιγοστά πυρομαχικά. Ώστε ο εχθρός δεν προχώρησε παραπέρα από τον ξυνιά. Η στενή λουρίδα που συνδέει τον Κέρκη με το Φτεριά και το Μενεγάκι, το Μαύρο Στεφάνι καθώς το λένε, είναι θανατερό πέρασμα. Το ίδιο και το μονοπάτι από τα Δενδράκια. Γι’ αυτό ο εχθρός δεν επιχείρησε ν’ ανεβεί πιο πάνω. Αλλά και τι θα κάναμε εμείς απάνω στις ψηλές κορφές, χωρίς τρόφιμα;

Πραγματικά η πείνα άρχισε να εξαντλεί τους αντάρτες. Με ένα βόιδι που βρήκαμε στην Κουρευτάρα συντηρηθήκαμε δυό μέρες. Την έκτη μέρα αποφασίσαμε να εγκαταλείψουμε το βουνό. Το πρόβλημα όμως ήτανε προς τα πού θα ξεφύγουμε. Στη σύναξη των ανταρτών που έγινε στον Αηλιά του Κέρκη, διαλέχτηκε για καλύτερος δρόμος για να φύγουμε, ο Πουρναριάς, η απόκρημνη και αποψιλωμένη πλευρά του Κέρκη προς τον Μαραθόκαμπο. Αφού κρύψαμε τους τραυματίες και τους αρρώστους διαλέξαμε δέκα άντρες οι οποίοι με το Γρυδάκη επί κεφαλής θα παραμένανε στα ψηλώματα για να παρενοχλούνε τον εχθρό και να τον παραπλανούνε με τις κινήσεις

Τα θαμπώματα της 3 Σ/βρίου ξεκινήσαμε. Το κατέβασμά μας από αυτό το πέρασμα ήτανε δύσκολο. Κακοπαθήσαμε, και κατά τα μεσάνυχτα κατεβήκαμε στα ήμερα, στην περιοχή της ελιάς. Τώρα χρειαζότανε μεγάλη προσοχή γιατί θα περνούσαμε μέσα από στρατοκρατούμενη περιοχή. Αποφύγαμε την παραλία που ήτανε τα ναρκοπέδια. Θα περνούσαμε κάτω από το Μαραθόκαμπο και στον αμαξιτό δρόμο Μαραθοκάμπου – Όρμου, θα τραβούσαμε από τα βοϊδοκάλυβα κατ’ ευθείαν για τον νερόμυλο του Σφέτσου στη Βελανιδιά.

  Η πορεία μας τώρα συνεχίστηκε αθόρυβα. Μπροστά ο οδηγός Αντώνης Ξυγκάς με τους ανιχνευτές. Ακολουθούσε το κύριο σώμα κι έκλεινε η πορεία με την οπισθοφυλακή. Καθώς ξεκουραζόμασταν, η οπισθοφυλακή μας έχασε την επαφή μαζί μας. Ο Γ. Πάφος που ήταν επί κεφαλής της, χωρίς οδηγό, έπεσε σε ναρκοπέδιο, θαύμα πως γλύτωσε με τους άνδρες του.

Φτάνοντας στον αμαξιτό δρόμο όπου ήταν ο κλοιός του εχθρού, προσπαθήσαμε να βρούμε πέρασμα. Είχαμε ήδη επισημάνει δυο εχθρικά πολυβολεία και περνούσανε ανάμεσα χωρίς να μας αντιληφθούν, όταν από μπροστά μας και σε 20 μέτρα από τους ανιχνευτές ακούστηκε ένα «γκιβαλά» και ταυτόχρονα μας γάζωσε μια ριπή πολυβόλου. Καθώς ήμασταν κοντά γρήγορα εξουδετερώσαμε το πολυβολείο εκείνο. Ο πολυβολητής σκοτώθηκε και η ομάδα εγκατέλειψε τη θέση της. Αλλά τα άλλα δυο πολυβόλα θερίζανε τον τόπο και δεν μπορούσαμε να προχωρήσουμε. Ταμπουρωθήκαμε πίσω από τους κορμούς των λιόδενδρων και χτυπούσαμε τους Ιταλούς. Αλλά αυτό δεν μας συνέφερε. Έπρεπε να περάσουμε πρωτού κινηθούνε οι ενισχύσεις τους. Έπρεπε να καθηλώσουμε γρήγορα τα δυο πολυβόλα. Τότε ο Παπαλεωνίδας με δυο αντάρτες συρθήκανε, υπερφαλαγγίσανε το ένα πολυβολείο και το εξουδετερώσανε με τις χειροβομβίδες. Μια άλλη ομάδα αχρήστεψε το κάτω πολυβολείο κι έτσι η δύναμη των ανταρτών πέρασε προς την Αγία Κατερίνα. Τα ξημερώματα μαζεύτηκαν και οι άλλοι αντάρτες. Μετρηθήκαμε και λαίπανε 13. Τρείς, τους πιάσανε την άλλη μέρα που εξερευνήσανε τον τόπο, τον αντάρτη Κυριάκο Σαμιώτη, τον οπλοδιορθωτή Νικ. Μιτζάλη και τον μουσικό Μαρίνο.  Τον Κ. Σαμιώτη και τον Ν. Μιτζάλη τους μεταφέρανε στο νεκροταφείο του Μαραθοκάμπου και χωρίς καμιά διαδικασία τους εκτελέσανε. Για το Μαρίνο διαπιστώσανε ότι δεν ήταν αντάρτης, κι έτσι την γλύτωσε.

Οι υπόλοιποι 10 αγνοούμενοι, ύστερα από περιπέτειες καταφέρανε και περάσανε στη λεύτερη περιοχή του Καρβούνη.

Φτάσαμε στη Βελανιδιά και πιάσαμε το ύψωμα που είναι πάνω από το μύλο του Σφέτσου. Ο πατριώτης Κ. Σφέτσος μας πρόσφερε ότι είχε και η πατριώτισσα Δάφνη Διαμαντίδου (τώρα κυρία Δ. Νάνου) πέρασε μέσα από το μπλόκο του Μαραθοκάμπου και μας έφερε ψωμί και τρόφιμα. Συνδεθήκαμε με τον Πλάτανο που μας εφοδίασε με τρόφιμα και σταφύλια. Την ίδια μέρα συνδεθήκαμε με το τμήμα του Κ. Ζαφείρη που έμενε στην περιοχή Πύργο – Πλάτανο. Οι σύντροφοί μας του Καρβούνη τρέξανε να μάθουν νέα και να μας βοηθήσουν. Συμφωνήσαμε να μας καλύψει το τμήμα τούτο των ανταρτών του Πλατάνου και το βράδυ  περάσαμε στου Τσολάκη τα κυπαρίσσια τον αμαξιτό δρόμο Καρλόβασι – Πύργο τον ελεγχόμενο από τα θωρακισμένα  αυτοκίνητα κι ανεβήκαμε στα Πλατανιώτικα βουνά, όπου και πιάσαμε θέσεις δίπλα στους άλλους αντάρτες».